Η "ΕΝΝΟΙΑ" ΩΣ ΚΑΝΟΝΑΣ ΣΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ

Η «Έννοια» στο Σενάριο

Ως έννοια δηλώνουμε την ιδέα που κρύβεται πίσω από το σενάριο. Είναι μια σύντομη περίληψη που αναφέρει ποιον αφορά η ιστορία και τι θέλει να δώσει. Η έννοια αποτελεί το πρώτο βήμα στη συγγραφική διαδικασία του σεναρίου. Παράλληλα η βιομηχανία του θεάματος αναγνωρίζει δύο τύπους εννοιών για την ιστορία ενός σεναρίου: α) τις ιστορίες Υψηλών Εννοιών και β) τις ανερχόμενες σταδιακά ιστορίες. Ο πρώτος τύπος υπογραμμίζει τη δράση και ο δεύτερος υπογραμμίζει το χαρακτήρα.

Ιστορίες «Υψηλών Εννοιών».

Οι Ιστορίες «Υψηλών Εννοιών» είναι αυτές που μπορούν να περιγραφούν σε μια πρόταση οκτώ λέξεων. Για παράδειγμα ένας ατζέντης και ένας παραγωγός συνομιλούν στο τηλέφωνο για ένα σενάριο: «Είναι φοβερό αυτό το χειρόγραφο και μεσαίου προϋπολογισμού. Είναι για μια γιγαντιαία σαύρα που βγάζει φωτιές».

Οι παραγωγοί του Hollywood, της Νέας Υόρκης και στο σύνολό τους οι τηλεοπτικοί παραγωγοί, ενδιαφέρονται αρκετά για τις ιστορίες Υψηλών Εννοιών.  Αυτό τον τύπο των σεναρίων δύσκολα θα τον συναντήσουμε στον Ευρωπαϊκό Κινηματογράφο, σε αφθονία όμως θα τον δούμε να κινείται σε τηλεοπτικές και θεατρικές παραγωγές. Οι εν λόγο ιστορίες είναι εύκολο να συνοψιστούν σε μερικές προτάσεις και κατά βάση είναι εμπορικές και έχουν ως αποτέλεσμα την ευρεία προσέλευση των θεατών. Στοιχεία όπως ερωτισμός, δράση, κατανόηση του έργου μέσα σε δέκα σελίδες, εντυπωσιακή περιγραφή σκηνών, είναι απαραίτητα για κάθε ιστορία Υψηλών Εννοιών. Το σημείο πώλησης είναι η ιστορία και όχι οι χαρακτήρες, έτσι η περίληψη του σεναρίου περιέχει ένα ελάχιστο της περιγραφής των χαρακτήρων. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι μεγάλοι χαρακτήρες δεν μπορούν να χτιστούν σε ιστορίες Υψηλής Έννοιας. Για παράδειγμα, στο σύνολο τους, οι ταινίες του Steven Spielberg, είναι ιστορίες Υψηλής Έννοιας, ταυτόχρονα όμως αναδεικνύονται και κλασικοί υποκριτικοί χαρακτήρες.

Οι ανερχόμενες σταδιακά ιστορίες.

Οι ανερχόμενες σταδιακά ιστορίες ονομάζονται εκείνες που υπογραμμίζουν το χαρακτήρα περισσότερο από τη δράση και επειδή διηγούνται την αλληλεπίδραση του υποκριτικού χαρακτήρα, οι πολλαπλές επεισοδιακές καταστάσεις και ο διάλογος είναι το κλειδί στην επιτυχία τους. Στις Η.Π.Α εκτός από το Hollywood, την Νέα Υόρκη και μερικές ακόμα Πολιτείες, παράγονται ανερχόμενες σταδιακά ιστορίες, κυρίως σε κινηματογραφικά και θεατρικά έργα, ενώ στην Ευρώπη το 90% της παραγωγής στο κινηματογράφο και στο θέατρο στηρίζεται σε αυτό τον τύπο ιστοριών. Όμως, όσον αφορά τον κινηματογράφο, λιγότερο από 25% από τα επιτυχημένα έργα είναι ανερχόμενες σταδιακά ιστορίες. Ως παραδείγματα μπορούμε να αναφέρουμε τα έργα του Woody Allen που στην πλειοψηφία τους ανήκουν σε αυτόν τον τύπο ιστοριών. Ακόμα και σε αυτή την κατηγορία σεναρίων σημαντικό ρόλο παίζουν οι δέκα πρώτες σελίδες του χειρογράφου.